محوطه باستانی ازبکی نماد و هویت نظرآباد

محوطه باستانی ازبکی نماد و هویت نظرآباد

در شهرستان نظرآباد از توابع استان البرز  محوطه باستانی معروفی به نام محوطه باستانی ازبکی وجود دارد  که قدمت ای به 7 هزار سال قبل از میلاد دارد. محوطه ی ازبکی در  طول جغرافیایی 50 درجه  و 34 دقیقه و عرض جغرافیایی در 35 درجه و 58 دقیقه و ارتفاع 1188 نسبت به سطح دریا و  در 15 کیلومتری جنوب غربی شهر  15 کیلومتری جنوب غرب شهر قدیم هشتگرد و و 4 کیلومتری غرب شهر نظرآباد و  در حدود 2 کیلومتری غرب ناحیه شهری  سید جمال الدین اسد آبادی واقع شده است.

این محوطه در  سال 1348 کشف و در سال 1352 به شماره 955 ثبت ملی گردید و اخیرا تلاش های از سوی مسوولین محلی و کشوری برای ثبت مجموعه تپه های باستانی ازبکی در فهرست میراث جهانی یونسکو انجام گردیده است. این محوطه دارای کهن ترین خشت های دست ساز بشر می باشد که به 9هزار تا 7 هزار سال پیش مربوط می شوند. این امر نشان دهنده این است که قدمت این محوطه برابر با تپه های سیلک در نزدیکی کاشان یا بیشتر از آن ها باشد.

نخستین سلسله حفاری های باستان شناسی در این محوطه در 15 آذر تا 19 دی سال 1377 به مدت 35 روز انجام گردید. سرپرستی این گروه با دکتر یوسف مجیدزاده بوده است. این حفاری ها در شش فصل تا سال 1384 ادامه داشته است. این محوطه دارای 10 تپه مرتفع می باشد که حدود 6 تپه آن شناسایی شده است که عبارتند از : یان تپه، جیران تپه، دوشان تپه، مارال تپه، گوموش تپه، تپه نرتفع ازبکی (دژ مادی). تپه اصلی یا دژ مادی با 26 متر ارتفاع بلند ترین تپه این محوطه می باشد.

این محوطه در سال های نزدیک در دهه های70 و اوابل 80  در روز طبیعت میزبان و مقصد بسیاری از مردم منطقه نظرآباد بوده است. لذا خیلی از مردم این شهرستان با محوطه ازبکی خاطراتی شیرین دارند. اما کمبود هایی مشاهده می گردد از آن جمله عدم آگاهی و شناساندن قدمت و اهمیت تاریخی آن و از سوی دیگر این محوطه کمی مورد غفلت قرار گرفته و به عنوان یک پتانسیل باالقوه هنوز به فعلیت نرسیده است.

منبع: گروسی ، علیرضا . ۱۳۹۵ . محوطه باستانی ازبکی نمادو هویت نظرآباد ( سایت علیرضا گروسی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری)